Ιστορία Γ' Γυμνασίου : Ενότητα 27 : Το κίνημα στο Γουδί (1909)

ΑΙΤΙΕΣ που οδήγησαν στο κίνημα στο Γουδί

Η Ελλάδα κατά τη δεκαετία 1890-1900 αντιμετώπιζε σοβαρά οικονομικά προβλήματα (πτώχευση 1893 και ΔΟΕ 1898)

Στις αρχές του 20ου αιώνα η κρίση εντάθηκε :

1. η διεθνής οικονομική κρίση έκανε δύσκολη τη διάθεση των ελληνικών προϊόντων στις ξένες αγορές

2. οι Έλληνες μετανάστες του εξωτερικού (Αμερική και Αίγυπτο) που έπεσαν κι αυτοί θύματα της διεθνούς κρίσης, αδυνατούσαν να στείλουν πλέον χρήματα στους συγγενείς τους στην Ελλάδα (εμβάσματα).

3. Η πολιτική ηγεσία αδυνατούσε να διαχειριστεί τις εθνικές υποθέσεις, είτε οδηγώντας την χώρα σε ήττες (π.χ. Ατυχής Πόλεμος 1897), είτε αδρανώντας   να στείλει στρατό για την υπεράσπιση αλύτρωτων Ελλήνων (Ανατολική Ρωμυλία, Θεσσαλία κλπ)

4. Οι κυβερνήσεις είχαν μικρή θητεία και υπήρχε πολιτική αστάθεια. Το κύρος των πολιτικών μειωνόταν διαρκώς.

5. Πολλοί ήταν δυσαρεστημένοι με τη μοναρχία λόγω των παρεμβάσεών της στις ένοπλες δυνάμεις. Κατηγορούσαν τόσο τον διάδοχο Κωνσταντίνο (αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων), όσο και τον πρίγκιπα Γεώργιο (Ύπατος Αρμοστής της Κρήτης, που θεωρήθηκε υπεύθυνος για τη ρήξη του με τον Ελευθέριο Βενιζέλο και την επανάσταση του Θέρισου το 1905)

ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ

Έτσι τον Μάιο του 1909 ιδρύθηκε ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος (οργάνωση κατώτερων αξιωματικών). Τα μέλη του Συνδέσμου ήταν δυσαρεστημένα με τη βασιλική οικογένεια  και την κατάσταση που επικρατούσε στο στράτευμα.

Η κυβέρνηση αρχικά προσπάθησε να διαπραγματευτεί με τον Στρατιωτικό Σύνδεσμο. Αργότερα  όμως (στις 12 Αυγούστου του 1909) άλλαξε στάση και προσπάθησε να συλλάβει τους αρχηγούς του Συνδέσμου. Ο Σύνδεσμος ανέθεσε την αρχηγία του στον συνταγματάρχη Νικόλαο Ζορμπά και στις 15 Αυγούστου προχώρησε σε εκδήλωση στο στρατόπεδο στο Γουδί (στην Αθήνα). Η κυβέρνηση δέχτηκε τους όρους του Συνδέσμου κι έτσι οι αρχηγοί του επέστρεψαν στις θέσεις τους.

ΤΑ ΑΙΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ

• Να απομακρυνθεί από την ηγεσία του στρατού ο διάδοχος Κωνσταντίνος, που προωθούσε την ευνοιοκρατία. Το αίτημα έγινε δεκτό.
• Να γίνουν μεταρρυθμίσεις στη διοίκηση του κράτους, στην οικονομία, τη δικαιοσύνη και την εκπαίδευση. (γενικά και αόριστα αιτήματα)

Ο ΛΑΟΣ ΣΤΗΡΙΖΕΙ ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ

Ο λαός επηρεάστηκε από τα αιτήματα του Συνδέσμου για μεταρρυθμίσεις και με ένα εντυπωσιακό συλλαλητήριο που οργανώθηκε από τον Σύνδεσμο και διάφορες επαγγελματικές οργανώσεις στις 14 Σεπτεμβρίου του 1909, εξέφρασε τη στήριξή του.

ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ 1909

Αρχικά ο Σύνδεσμος επιδίωξε να υλοποιήσει τα αιτήματά του με πρωθυπουργό τον Μαυρομιχάλη, που διορίστηκε από τον βασιλιά Γεώργιο μετά το συλλαλητήριο. Υπήρξε όμως καχυποψία και από τις δύο πλευρές κι έτσι ο Σύνδεσμος κάλεσε από την Κρήτη στην Αθήνα τον Ελευθέριο Βενιζέλο για αναλάβει την ηγεσία του κράτους.

Επιμέλεια : Νίκος Μελιγκώνης