Γλώσσα Γ' Γυμνασίου : ΕΝΟΤΗΤΑ 1

ΕΝΟΤΗΤΑ 1

ΘΕΩΡΙΑ (η σύνδεση των προτάσεων : παρατακτική, υποτακτική και ασύνδετο σχήμα)

Η σύνδεση των προτάσεων γίνεται με τρεις τρόπους :
1) Με παράταξη (παρατακτική σύνδεση)
2) Με υπόταξη (υποτακτική σύνδεση)
3) Με ασύνδετο σχήμα

Αναλυτικά :
1) ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ : Συνδέονται με αυτό τον τρόπο δύο όμοιες προτάσεις (δύο κύριες ή δύο όμοιες δευτερεύουσες)
π.χ.
Βαρέθηκα και έφυγα : εδώ συνδέονται με τον παρατακτικό σύνδεσμο και δύο κύριες προτάσεις.
Πιστεύω ότι είναι πολύ φιλότιμος και θα προοδεύσει. : εδώ συνδέονται με τον παρατακτικό σύνδεσμο και δύο ίδιες (ειδικές) δευτερεύουσες προτάσεις.

Παρατακτικοί σύνδεσμοι :
α) Συμπλεκτικοί: και, ούτε, μήτε.
β) Διαζευκτικοί: ή, ή-ή, είτε, είτε-είτε, είτε-ή.
γ) Αντιθετικοί: αλλά, παρά, όμως, ωστόσο, ενώ, αν και, μόνο (που), μα (χρησιμοποιείται κυρίως στον προφορικό λόγο), εντούτοις, μολαταύτα, εκεί που, (κι) έπειτα, εξάλλου, μάλιστα.
δ) Συμπερασματικοί: λοιπόν, ώστε, άρα, έτσι, που, έπειτα, τότε, ύστερα, επομένως.

2) ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ : Συνδέονται με αυτό τον τρόπο δύο διαφορετικές προτάσεις (κύρια με δευτερεύουσα ή δύο διαφορετικές δευτερεύουσες)
π.χ.
Πάρε με τηλέφωνο, όταν έρθεις. : εδώ συνδέονται με τον υποτακτικό σύνδεσμο όταν μια κύρια και μια δευτερεύουσα (χρονική) πρόταση.
Πιστεύω ότι θα έρθει, αν και βρέχει : εδώ συνδέονται τρεις προτάσεις, όλες με υποτακτική σύνδεση. Η πρώτη (κύρια) με τη δεύτερη (δευτερεύουσα ειδική) μέσω του υποτακτικού συνδέσμου ότι και η δεύτερη (δευτερεύουσα ειδική) με την τρίτη, που είναι μεν δευτερεύουσα, αλλά διαφορετική (εναντιωματική) με τον υποτακτικό σύνδεσμο αν και.

Υποτακτικοί σύνδεσμοι :
α) Ειδικοί: ότι, πως, που.
β) Χρονικοί: όταν, σαν, ενώ, καθώς, κάθε που, αφού, αφότου, πριν (να), μόλις, προτού, προτού, ώσπου, ωσότου, όσο που, εφόσον, άμα, εκεί που (= μόλις), ευθύς ως.
γ) Αιτιολογικοί: επειδή, αφού, καθώς, διότι, μια και, μια που.
δ) Υποθετικοί: αν, εάν, (άμα, σαν).
ε) Τελικοί: να, για να.
στ) Αποτελεσματικοί: ώστε, ώστε να, έτσι που, που, (για να).
ζ) Διστακτικοί ή ενδοιαστικοί: μη(ν), μήπως.
η) Εναντιωματικοί / παραχωρητικοί: αν και, μολονότι, μόλο που, παρ’ όλο που, και που, και ας, και αν, και αν ακόμη, ακόμη και αν, έστω και αν, παρ’ ότι, ενώ, και που, και ας.

3) ΑΣΥΝΔΕΤΟ ΣΧΗΜΑ: Συνδέονται με αυτό τον τρόπο δύο όμοιες προτάσεις  (δύο κύριες ή δύο όμοιες δευτερεύουσες). Η σύνδεση γίνεται με κόμμα (,)

π.χ. 

Έφαγαν,ήπιαν,κοιμήθηκαν  : εδώ συνδέοναι τρεις όμοιες προτάσεις (κύριες) με το κόμμα (ασύνδετο σχήμα)

Ξέρω ότι ο άνθρωπος γεννιέται, ζει και πεθαίνει ελεύθερος : εδώ συνδέονται τέσσερις : Η πρώτη (κύρια) συνδέεται με τη δεύτερη (δευτερεύουσα ειδική) με τον υποτακτικό σύνδεσμο ότι. Η δεύτερη (δευτερεύουσα ειδική) συνδέεται με την τρίτη (δευτερεύουσα ειδική) με το κόμμα (σχήμα ασύνδετο). Τέλος η τρίτη (δευτερεύουσα ειδική) συνδέεται με την τέταρτη (δευτερεύουσα ειδική) με τον παρατακτικό σύνδεσμο και. 

Επιμέλεια : Νίκος Μελιγκώνης

ΒΙΝΤΕΟ : η σύνδεση των προτάσεων 

Άσκηση (1) : Βρείτε τη σύνδεση των προτάσεων 
Άσκηση (2) : βρείτε τους υποτακτικούς συνδέσμους 

ΘΕΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ  :   ΠΑΡΑΔΟΣΗ - ΕΘΝΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

ΕΘΝΙΚΗ  ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ  :  Τα  ιδιαίτερα  χαρακτηριστικά  στοιχεία  ενός  λαού  που  τον  διαφοροποιούν  από  τους  άλλους. Η  εθνική  ταυτότητα  καθορίζεται  από  την  παράδοση (ήθη, έθιμα, γλώσσα, θρησκεία, μύθοι, θρύλοι, αξίες, τέχνη) δηλαδή  την  πολιτιστική  κληρονομιά

ΡΟΛΟΣ  ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ  στη  διαμόρφωση  ΕΘΝΙΚΗΣ  ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ
•    Με  την  παράδοση  το  άτομο  συνειδητοποιεί  τον  εαυτό  του. Καταλαβαίνει  τις  ρίζες  του.
•    Αποκτά  εθνική  συνείδηση
•    Καταδεικνύεται  η  αδιάσπαστη  ενότητα  παρελθόντος – παρόντος – μέλλοντος
•    Εξασφαλίζεται  η  επιβίωση  του  έθνους
•    Είναι  σημείο  κοινωνικής  σύγκλισης  και  συνοχής
•    Διδασκόμαστε  από  τα  λάθη  μας
•    Τροφοδοτεί  καλλιτεχνική  έμπνευση


ΣΗΜΕΡΙΝΟΙ  ΚΙΝΔΥΝΟΙ
•    Ανάπτυξη  τεχνικού  πολιτισμού  και  υποβάθμιση  πνευματικού
•    ΜΜΕ  και  διαφήμιση  οδηγούν  σε  οικουμενικότητα  πολιτισμού
•    Ενοποίηση  Ευρώπης
•    Αναβίωση  εθνικιστικών  κινημάτων
•    Διόγκωση  αστικών  κέντρων
•    Ξενομανία, έλλειψη  παιδείας

ΤΙ  ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ;
•    Σωστή  μετάδοση  της  παράδοσης  μέσα  από  την  παιδεία
•    Συνειδητοποίηση  των  αρνητικών  μας  στοιχείων
•    Η  παράδοση  να  μην  αντιμετωπίζεται  ως  εμπορεύσιμο  είδος  (τουρισμός) αλλά  ως  στοιχείο  που  καθορίζει  την  υπόστασή  μας.
•    Να  μη  μας  παρασέρνει  σε  εθνικισμό  και  προγονοπληξία

Επιμέλεια : Νίκος Μελιγκώνης

ΘΕΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ  :   ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

ΑΙΤΙΕΣ
•    Ανάπτυξη  συγκοινωνιακών  μέσων
•    Διαφήμιση
•    Προσιτές  τιμές
•    Αύξηση  ελεύθερου  χρόνου
•    Καταπιεστική  ζωή  στα  αστικά  κέντρα  οδηγεί  σε  αναζήτηση  ανάπαυλας  και  ψυχαγωγίας
•    Ενοποίηση  Ευρώπης


ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ - ΘΕΤΙΚΑ
•    Οικονομική  ανάπτυξη
•    Δημιουργούνται  αναπτυξιακά  έργα
•    Εκσυγχρονίζονται  υπηρεσίες
•    Εμφανίζονται  νέα  επαγγέλματα
•    Άνοδος  βιοτικού  επιπέδου
•    Τόνωση  κοινωνικότητας  και  βελτίωση  διακρατικών  σχέσεων
•    Ικανοποιούνται  μορφωτικές  ανάγκες (γλωσσομάθεια)
•    Ψυχική  ισορροπία  ατόμου


ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ – ΑΡΝΗΤΙΚΑ
•    Ενδιαφέρον  για  εύκολο  και  γρήγορο  χρήμα
•    Παραμελούνται  άλλοι  παραγωγικοί  τομείς
•    Θυσιάζεται  το  φυσικό  περιβάλλον
•    Εμπορευματοποιείται  η  παράδοση
•    Παραχαράσσεται  η  γλώσσα
•    Ξενομανία
•    Εγκληματικότητα


ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ  ΣΩΣΤΗΣ  ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ
•    Παιδεία
•    Σωστός  προγραμματισμός
•    Εκσυγχρονισμός
•    Συνέπεια  και  σοβαρότητα
•    Έμφαση  στον  ποιοτικό  και  όχι  στον  ποσοτικό  τουρισμό
•    Αγάπη  και  σεβασμός  στην  παράδοση
•    Προσοχή  στο  περιβάλλον

Επιμέλεια : Νίκος Μελιγκώνης