Ιστορία Β' Γυμνασίου - Η Άλωση της Πόλης

Η Οθωμανική Αυτοκρατορία μετά την ήττα από τους Μογγόλους στη μάχη της Άγκυρας το 1402 βυθίστηκε στην αναρχία.

Η κατάσταση βελτιώθηκε στα χρόνια του σουλτάνου Μουράτ Β’ (1421-1451) :

• Κατέλαβε τα Γιάννενα και τη Θεσσαλονίκη (1430)
• Νίκησε ένα σταυροφορικό στρατό στη Βάρνα (1444)
• Προετοίμασε την πολιορκία της Πόλης

Ο Μωάμεθ, ο Παλαιολόγος, η Άλωση

Το 1451 ο Μωάμεθ ο Β’ ο Πορθητής έγινε ο σουλτάνος του Οθωμανικού κράτους. Πριν αρχίσει την πολιορκία της Κωνσταντινούπολης, έχτισε στην ευρωπαϊκή ακτή του Βοσπόρου το φρούριο της Ρούμελης για να εμποδίζει τον ανεφοδιασμό της Πόλης από τον Εύξεινο.

Η πολιορκία της Πόλης κράτησε 54 μέρες από τις 6 Απριλίου του 1453 ως τις 29 Μαΐου του 1453.

Ο τελευταίος αυτοκράτορας του Βυζαντίου ήταν ο Κωνσταντίνος ΙΑ’ Παλαιολόγος. Με ελάχιστες δυνάμεις αμύνθηκε σθεναρά, αλλά ο αγώνας ήταν άνισος μιας και οι Τούρκοι διέθεταν τεράστιο στρατό και πανίσχυρα όπλα, ενώ οι Βυζαντινοί δε βοηθήθηκαν από τα υπόλοιπα χριστιανικά κράτη.

Τη νύχτα της 29^ης Μαΐου οι Τούρκοι μετά από σφοδρό βομβαρδισμό μπήκαν στην Πόλη. Ο αυτοκράτορας έπεσε μαχόμενος, κυκλωμένος από τους εισβολείς. Το πτώμα του δε βρέθηκε ποτέ. Οι σφαγές και οι λεηλασίες κράτησαν 3 μέρες (όπως είχε υποσχεθεί ο Μωάμεθ). Η Κωνσταντινούπολη (Ισταμπούλ πλέον) έγινε πρωτεύουσα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Οι συνέπειες της Άλωσης

1. οι Έλληνες θρήνησαν τη μεγάλη συμφορά
2. σύντομα όμως γεννήθηκε πάλι η ελπίδα για Ανάσταση του Γένους (που όμως άργησε 368 χρόνια)
3. το πνεύμα του Βυζαντίου μεταφέρθηκε από τους λόγιούς του στη Δύση
4. οι Οθωμανοί εμποδίζοντας τους Ευρωπαίους να κινηθούν ανατολικά, τους ώθησαν στις μεγάλες γεωγραφικές ανακαλύψεις.

Ποιοι επηρεάστηκαν από το βυζαντινό πολιτισμό;

1. Επηρεάστηκαν πολύ έντονα οι Ρώσοι, οι οποίοι θεώρησαν ότι ήταν κληρονόμοι της βυζαντινής πνευματικής και πολιτικής παράδοσης. Στις αρχές του 16^ου αιώνα ονόμαζαν τη Μόσχα, Τρίτη Ρώμη (δηλαδή πόλη που επρόκειτο να ανασυστήσει τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία)
2. Οι ορθόδοξοι βαλκανικοί λαοί επηρεάστηκαν από το βυζαντινό πολιτισμό. Η ορθοδοξία βοήθησε στη διατήρηση της πνευματικής τους ταυτότητας στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας.

Η συνεισφορά του Βυζαντίου στον ευρωπαϊκό και παγκόσμιο πολιτισμό

1. Διέσωσε τον ευρωπαϊκό πολιτισμό από την απειλή των Αράβων κατά τον 7^ο και 8^ο αιώνα.
2. Ανέπτυξε μια μεγάλη και πρωτότυπη τέχνη που επηρέασε Ανατολή και Δύση (Σλάβους, Ιταλούς, Οθωμανούς κ.α.)
3. Διαφύλαξε, καλλιέργησε και μετέδωσε στην Ευρώπη την κλασική κληρονομιά (και τη ρωμαϊκή νομική παράδοση), ανέπτυξε τις θετικές επιστήμες (αστρονομία και μαθηματικά) και νέα γραμματειακά είδη (π.χ. χρονογραφία, λειτουργική ποίηση).
4. Τελειοποίησε την οργάνωση των κρατικών υπηρεσιών, επηρεάζοντας το Χαλιφάτο, τα μεσαιωνικά βαλκανικά κράτη, τη Ρωσία και το Οθωμανικό κράτος.
5. Συνέβαλε στη διαμόρφωση της θρησκευτικής μουσικής, του μοναχισμού, των ανθρωπιστικών σπουδών κ.α.

 Επιμέλεια : Νίκος Μελιγκώνης