Ιστορία Β' Γυμνασίου - Η περίοδος της Λατινοκρατίας και τα ελληνικά κράτη

Α. ΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΚΡΑΤΗ

Μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους σταυροφόρους το 1204, γίνεται η διανομή των βυζαντινών κρατών και αρχίζει η περίοδος της Λατινοκρατίας. Τα  λατινικά κράτη που δημιουργήθηκαν ήταν :

1. Η Λατινική Αυτοκρατορία της Κωνσταντινούπολης, με αρχηγό τον κόμη Βαλδουίνο της Φλάνδρας.
2. Το Λατινικό Βασίλειο της Θεσσαλονίκης, που εξαρτιόταν από την Αυτοκρατορία της Κωνσταντινούπολης.
3. Το Δουκάτο των Αθηνών, που εξαρτιόταν από το Βασίλειο της Θεσσαλονίκης και στο οποίο κυριάρχησαν κατά τον 14^ο αιώνα αρχικά οι Καταλανοί και αργότερα μια φλωρεντινή οικογένεια τραπεζιτών (οι Ατζαγιόλι)
4. Η Ηγεμονία της Αχαΐας, που εξαρτιόταν από το Βασίλειο της Θεσσαλονίκης και από το οποίο γεννήθηκε αργότερα το Δεσποτάτο του Μυστρά.
5. Το Δουκάτο του Αιγαίου

Στους Βενετούς δόθηκε το μεγαλύτερο μέρος της Κωνσταντινούπολης, καθώς και τα σημαντικότερα λιμάνια και νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου.

Β. ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΡΑΤΗ

Μετά την πτώση της Πόλης (1204), οι δυνάμεις του ελληνισμού βρήκαν καταφύγιο σε 3 ελληνικά κράτη :

1. η Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας (στις ΝΑ ακτές του Εύξεινου Πόντου)
2. η Αυτοκρατορία της Νίκαιας (στο ΒΔ τμήμα της Μικράς Ασίας), που ήταν το ισχυρότερο ελληνικό κράτος.
3. το Κράτος της Ηπείρου (περιελάμβανε την Ήπειρο και την Αιτωλοακαρνανία).

Μετά τη μάχη της Πελαγονίας (1259), τα κάστρα Μάνη, Γεράκι, Μονεμβασία και Μυστράς παραχωρήθηκαν από την Ηγεμονία της Αχαΐας στους Έλληνες. Έτσι δημιουργήθηκε και ένα τέταρτο ελληνικό κράτος :

4. Το Δεσποτάτο του Μυστρά, που κυβερνιόταν από τον αδελφό του βυζαντινού αυτοκράτορα. Πρωτεύουσα του δεσποτάτου ήταν ο Μυστράς.

Η ΝΕΑ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ και Η ΑΝΑΚΑΤΑΛΗΨΗ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ

Τα 4 ελληνικά κράτη συσπείρωσαν τις δυνάμεις του ελληνισμού κατά των Λατίνων. Η αρχαία ελληνική κληρονομιά και η χριστιανική πίστη άρχισαν να συμβιβάζονται στη συνείδηση των Βυζαντινών και να γίνονται τα συστατικά της στοιχεία. Με τη νέα αυτή ιδεολογία, ξυπνάει το εθνικό αίσθημα στον Ελληνισμό, που αποτελεί πλέον το μοναδικό στήριγμα του Βυζαντίου.

Τα ελληνικά κράτη οργανώθηκαν πολιτικά και στρατιωτικά, πρόκοψαν οικονομικά και πολιτιστικά και επιδίωξαν την ανασύσταση της αυτοκρατορίας με την ανακατάληψη της Κωνσταντινούπολης, πράγμα που έγινε το 1261 από τον αυτοκράτορα της Νίκαιας, Μιχαήλ Η’ Παλαιολόγο.

Επιμέλεια : Νίκος Μελιγκώνης